Wadowski, Wiesław

Bruno, poddający się terapii alkoholik, przyjeżdża do rodzinnego domu wraz z Ewą (swoją dziewczyną) oraz Moną (koleżanką). (W trójkę byli na tej samej terapii).  Przyjeżdża z konkretnym planem, chce udowodnić rodzicom, że już nie pije, a przy okazji wypomnieć im, że to oni są winni jego alkoholizmu. Pretekstem, który ma mu w tym pomóc, jest film „Narodziny alkoholika”, w którym rodzice będą i świadkami, i oskarżonymi… a on będzie reżyserem. To nie budzi sympatii, ale i odsłania mroczną stronę rodzinnej przeszłości.

Bodek, jeżdżący na wózku były alkoholik, w czasach swojej prosperity miał – na życzenie zaprzyjaźnionego księdza z parafii – robić pamiątkowe sesje zdjęciowe dziewczynkom, przystępującym do komunii. Poza tradycyjnymi ujęciami, Bodek dostawał również zamówienia od duchownego na pornograficzne kadry. Część tych zdjęć pewnego dnia odkryła siostra Bruna – Beata – która popełniła samobójstwo.

Sztuka Wiesława Wadowskiego przedstawia konflikt pomiędzy dwoma mężczyznami. Bruno oskarża ojca nie tylko o pornograficzną, pedofilską działalność, ale również o chorobę alkoholową, którą zaraził rodzinę. Niedołężny i niesamodzielny Bodek, polegający na opiekującym się nim Ralfie, nie daje jednak łatwo za wygraną. Od początku podpuszcza syna, stawiając z okazji jego przyjazdu na stole butelkę zabytkowej wódki. Alkohol pozostanie nietknięty aż do ostatniej sceny sztuki, kiedy Bruno ulega pokusie. Bodek po obejrzeniu nagrań rozmów ze swoimi byłymi, dorosłymi już „modelkami” pornograficznych ujęć, trafia do szpitala. Zawozi go tam Ralf, który wraca do domu z przesłaniem: wypijcie za zdrowie ojca. Wszyscy traktują jego prośbę bardzo poważnie i piją. Bruno wreszcie czuje się zwolniony z krępującej go abstynencji. Ralf dokumentuje “przemianę” Bruna dla swojego patrona, Bodka.

Trójka znajomych: Nona, Oki i Lam, mieszka w porzuconym domostwie, znajdującym się w postapokaliptycznej scenerii... W kranach nie ma już wody, ale mieszkańcy w swoim domu dysponują czymś znacznie cenniejszym: źródłem energii umożliwiającym obsługę i ładowanie elektronicznych sprzętów. Wiedzą jednak, że w każdej chwili ich „idylla” może się skończyć na skutek przybycia nowych osób… I dokładnie tak się w końcu staje. Do trójki mieszkańców najpierw dołącza Teler (były nauczyciel Lama z liceum), a później również grupa Sizolek, czyli trzech popularnych w mediach społecznościowych dziewczyn: Siz, Siza i Sizy, zaprawionych w walce o dostęp do energii. Bez niej ich internetowa działalność, a także komunikacja z fanami, przestałyby być możliwe. Z obawy przed „najazdem” innych, nowych osób, Sizolki, zajmujące się na co dzień publikacją makabrycznych materiałów, tworzą kolejnego internetowego mema, na którym tym razem widać trupa jednej z nich, znajdującego się dokładnie na drodze do ich nowej siedziby… Przerażające przez swój realizm zdjęcie, a także określenie na internetowej mapie dokładnej lokalizacji miejsca, w którym zostało zrobione, ma odstraszyć potencjalnych niechcianych gości. Jak się jednak później okazuje, skutek jest zupełnie odwrotny.

Sztuka Wiesława Wadowskiego jest rodzajem postapokaliptycznego science fiction, osadzonego w polskiej rzeczywistości. Stąd nawiązania do piosenki Mury Jacka Kaczmarskiego czy powieści Prowadź swój pług przez kości umarłych Olgi Tokarczuk, które funkcjonują w dramacie Wadowskiego niczym powidoki jakiejś dawnej, minionej epoki, w której ludzie chodzili do bibliotek, czytali książki i spędzali wspólnie czas siedząc przy ognisku, śpiewając przy akompaniamencie gitary. Bohaterowie sztuki to ludzie pozbawieni cech charakterystycznych, a także wyraźnych wyższych pragnień czy wartości. Ich jedynym celem jest przetrwanie oraz dostęp do źródła energii, dzięki któremu mogą korzystać ze swoich smartfonów, umożliwiających im dostęp do strumienia newsów i memów.

Ze wspólnie wynajmowanego przez czwórkę znajomych singli mieszkania w niejasnych okolicznościach wyprowadza się Karol. Obecna podczas jego wyprowadzki jest wyłącznie Dżouli, dziewczyna, która cały swój czas spędza na esemesowaniu, rozmowach telefonicznych i umieszczaniu zdjęć w mediach społecznościowych. Jak powtarza później swoim współlokatorom – lubiącemu władzę Kimowi i niepewnemu siebie Rojowi –  mężczyzna przed opuszczeniem ich wspólnego mieszkania powiedział, że „oddychanie jest uciążliwością, której nie sposób przezwyciężyć”. Z kolei na pytanie dlaczego się wyprowadza, odpowiedział tylko, że „musi”. Karol bardzo szybko na swoje miejsce przysyła nowych lokatorów: Darka i Iwonę. Wprowadzenie się pary zaburza panujące w mieszkaniu dotychczas status quo. Dżouli, Kim i Roj nie mogą znieść związkowych zwyczajów Darka i Iwony, a także braku dostępu do tego, co dzieje się za zamkniętymi drzwiami ich pokoju… Trójkę singli coraz bardziej irytuje również codzienne gotowanie Iwony obiadu dla Darka i roznoszący się po całym mieszkaniu zapach zupy z mięsną wkładką. Dlatego pewnego dnia decydują się zrobić z tym porządek i pod pozorem kumpelskiej, lokatorskiej imprezy, zakrapianej piwem i wódką, przeprowadzają intrygę, która ma przywrócić im upragnioną władzę w mieszkaniu.

Sztuka Wiesława Wadowskiego to przede wszystkim opowieść o ludziach, którzy zamiast budować bliskie relacje, realizować swoje marzenia i plany, tracą czas na siedzeniu w miejscu, gnuśnieniu i neurotycznym analizowaniu życia innych. Na skutek ich intryg i manipulacji toksyczna i duszna atmosfera zacieśnia się, a związek Darka i Iwony w końcu się rozpada. Kobieta przestaje normalnie funkcjonować i traci energię do życia, mężczyzna z czasem staje się coraz to bardziej wobec niej agresywny, aż w końcu dochodzi do jednoznacznej przemocy i fizycznych rękoczynów. Autor niczym przez soczewkę przygląda się temu procesowi. Za jedyną prawdziwą ofiarę tej sytuacji, o czym świadczy również tytuł sztuki, zdaje się uważać Iwonę, potulną kobietę, której wyzwolenie i zemsta wieńczy zakończenie utworu.

Już za życia szykujący sobie w mieszkaniu katafalk Jar Bum oraz jego żona, Ula Bum, to rodzice Emilki Bum, młodej, zapracowanej i mieszkającej w mieście kobiety, która, zajęta innymi, „ważniejszymi” sprawami, dotychczas nie ułożyła sobie prywatnego życia. Dziewczyna szukając spełnienia w roli matki, decyduje się za pieniądze wynająć mężczyznę, który ją zapłodni, i umawia się z nim w swoim rodzinnym domu. Całej „akcji” towarzyszą jej więc rodzice, Sister (siostra matki), a także Est lub Esta, służący rodziny, który wbrew swojej męskiej fizyczności w rzeczywistości czuje się kobietą. Pomimo wszystkich ustaleń, przeprowadzonej zgodnie z podpisaną umową „inseminacji” i pozytywnego wyniku testu ciążowego, ostatecznie dochodzi do poronienia. Rodzina Emilki zaczyna więc szukać „bardziej tradycyjnych” sposobów rozwiązania tej sytuacji. Podczas gdy członkowie rodziny przeglądają serwisy randkowe, zastanawiając się, kto spośród nich mógłby odegrać rolę zapładniacza, Esta pokazuje reszcie zdjęcie Kizia, dawnej szkolnej miłości Emilki, i proponuje aby napisać do niego z ofertą matrymonialną.

Pełna dowcipnych dialogów i napisana potocznym językiem komedia Wiesława Wadowskiego to ironiczna parodia współczesnych związków i relacji, które zostają sprowadzone do skapitalizowanej, transakcyjnej wymiany. Sztukę wieńczy jednak idealistyczne zakończenie, w ramach którego ostatecznie zwycięża pierwsza, prawdziwa, szkolna miłość, a powtórnie przybyły do domu rodziny Bumów „pan inseminator” okazuje się zupełnie zbędny. Pozostaje mu już tylko udzielić ślubu szczęśliwie zakochanej młodej parze i odtańczyć pierwszy taniec z – wyzwoloną i ubraną w kobiecy strój – Estą… I to właśnie ona, pozornie poboczna postać, w komedii Wadowskiego staje się symbolem prawdziwej miłości, która uzdrawia rodzinę państwa Bumów i odpowiada za szczęśliwe zakończenie sztuki.