Rzecz śmieszna i straszna jednocześnie. Przejmujący obraz czasów głębokiej komuny w Czechosłowacji. Losy gnębionych i dyskryminowanych przez władze komunistyczne artystów, którzy podpisali słynną Kartę 77.
Główną bohaterką sztuki Kohouta jest Maria Radostowa, dysydentka, słynna niegdyś aktorka aktualnie mająca zakaz występowania na scenie po podpisaniu Karty 77, towarzyszą jej osoby z jej najbliższego otoczenia, mąż, sąsiadka, koleżanki z teatru, siostrzenica, siostra oraz tytułowe Anioły, z którymi Maria prowadzi nieustająca walkę. Anioły to metafora, więc uproszczeniem byłoby napisać, że symbolizują one jedynie osoby, które chcą Marii zaszkodzić, są dla niej zagrożeniem: ubecy, mianowany przez władze nowy dyrektor teatru… Anioły symbolizują też to, czego Maria najbardziej się boi, co ciągnie ją ku samozagładzie.
Akcja sztuki jest ściśle określona w ramach czasowych. To jeden dzień z życia Marii. Dzień wielkich nadziei. Tego dnia ma się odbyć pierwsza domowa, konspiracyjna premiera monodramu Marii (teatr domowy - przecież takie zjawisko funkcjonowało i u nas). Skoro władze zakazują jej występów publicznych, Maria postanawia sama zorganizować przedstawienie i zebrać swoją publiczność. Jednak oko wielkiego brata wszystko widzi. Maria tegoż samego dnia zostaje pozbawiona renty, która była dla niej jedynym dochodem (jeżeli nie wyrazi zgody na pójście na kilka dni na obserwacje do szpitala psychiatrycznego), a także zaproszona do teatru na rozmowę w sprawie powrotu na scenę, jeżeli zgodzi się zagrać główną rolę w sztuce młodej pisarki. Ma szansę powrotu do prawdziwego, wytęsknionego życia, jednak podejrzewa, że cena może być za wysoka. Podjęcie tej decyzji wiąże się z wieloma dylematami, czy nie jest to sprzeniewierzenie się dawnym ideałom, czy w ten sposób postąpi nielojalnie wobec innych dyskryminowanych swoich przyjaciół-artystów, czy będzie mogła potem spojrzeć sobie samej w twarz. Dziś te pytania nie wydają się tak dramatyczne, jednak w tamtych ponurych czasach miały charakter pytań podstawowych. Postać Marii ma też swoją tajemnicę, swoją traumę, która jej stale towarzyszy, jest osobą wewnętrznie pogruchotaną. Kilkanaście lat temu spowodowała wypadek, w którym zginęła jej wówczas trzyletnia córeczka. Do dziś nie potrafiła otrząsnąć się z tej tragedii.
Tradycyjnie napisana sztuka poraża autentyzmem w przedstawieniu realiów tamtych czasów, ale przede wszystkim znakomicie oddaje nastroje towarzyszące tamtym wydarzeniom, poczucie zagrożenia, osaczenia, strach, które niszczyły ludzi. Postacie nakreślone są wyraziście, wielowymiarowo, wierzymy im bez dwóch zdań, rozumiemy ich racje, ich wątpliwości, desperację, ich tragizm.
Ta sztuka to lektura obowiązkowa dla młodego (i nie tylko) pokolenia, ponieważ mówi więcej i głębiej o czasach "komuny" niż jakiekolwiek podręczniki historii. Przy tym kawał literackiej roboty, tekst napisany z wyczuciem sceny, jej ograniczeń i możliwości. Materiał na głęboki, poruszający spektakl. Na podstawie tego dramatu w 1988 roku powstał film Anioły władzy (reż. G.Albertazzi).
Joanna Olczakówna dla ADiT